BOVENSLAG WATERRAD
Een bovenslag watermolen kenmerkt zich door een grotere valhoogte (2 meter of meer) en een kleiner debiet (meestal minder dan 400 l/s). Het water stroomt via een aanvoergoot boven in de molen. Vervolgens vullen de bakken zich en aan de onderzijde stroomt het water weer weg. Aan de onderzijde draait het rad altijd vrij van het onderwater.
Door de combinatie van valhoogte en debiet ligt het elektrische vermogen meestal tussen de 2 en 7 kW. In alle gevallen moet er een industriële tandwielkast worden geplaatst om het toerental op te voeren voor de generator. De draaisnelheid en het koppel zijn gemiddeld, waardoor de kosten voor een dergelijke tandwielkast beperkt blijven.
Een bovenslag waterrad heeft een goed rendement aangezien er geen water verloren gaat als het eenmaal in de bakken zit. De verliezen beperken zich tot de inloop en de uitloop. Op het moment dat een dergelijk rad echt te veel water krijgt neemt het rendement iets af maar het vermogen blijft stijgen. Als het rad in het onderwater gaat lopen dan neemt het rendement snel af en loopt ook het vermogen terug. Dit moet onder alle omstandigheden vermeden worden. Een molenaar weet op een gegeven moment wat de limiet is. Een automatische besturing kan daar ook voor zorgen.
Het vullen van de bakken kan met nogal wat geluid gepaard gaan aangezien de lucht moet kunnen ontsnappen. Bij het leeglopen van de bakken valt het water vrij op het onderwater. Het geluid is minder dan dat van een waterval, maar toch aanzienlijk. Bij een goed geïsoleerd woonhuis of een apart pand is het geen probleem, maar vlak naast een verblijfsruimte moet er rekening mee worden gehouden. Vaak wordt het type waterrad voorgeschreven door de fysieke of historische omstandigheden en dan is er geen keus.
Onderstaande projecten zijn door Gratia Hydro uitgevoerd. Per project zijn de afwegingen voor de keuzes beschreven.
